İş Kazası 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 13. Maddesinde karara bağlanmış olup 5 hükümde meydana gelen, çalışanı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olay olarak tanımlamıştır.
İş Kazası kapsamına giren durumlar;
Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında olan kazalar iş kazasından sayılır.
İş Kazası ve Meslek Hastalıkları Bildirim Yükümlülüğü
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. maddesi gereğince işverenler aşağıda sayılan sigortalıların iş kazalarını bildirmekle yükümlüdürler;
Hizmet akdi ile çalışanlar (4/a)
Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile köy ve mahalle muhtarları (4/b)
Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevlerinde çalışanlar
Aday çırak, çırak ve stajyerler,
Harp Malulleri ile Vazife Malulleri
Türkiye İş Kurumu kursiyerleri
Sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri
İntörn öğrenciler
Tarım ve orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışan sigortalılar
İş Kazası Bildirim Süresi
İş kazaları, meydana geldiği günden sonraki 3 iş günü içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmelidir. Yani pazartesi günü olan bir iş kazası için perşembe günü gece yarısına kadar bildirim yapılabilir.
İş kaza bildirimi süresini hesaplarken sadece iş günleri dahil edilir. Yani cumartesi, pazar ve resmi tatil günleri 3 günlük bildirim süresine dahil değildir.
İş Kazasının Bildirmeme Cezası Ne Kadardır?
3 iş günü içerisinde bildirimi yapılmayan iş kazaları için tehlike sınıfına ve çalışan sayısına bağlı olarak idari para cezası yansıtılmaktadır.
2020 Yılı için bu idari para cezalarının örnekleri ise şöyledir:
Az tehlikeli işyerinde gerçekleşecek bir iş kazası eğer 10’dan az çalışanı olan bir işletmede gerçekleşmiş ise; 4.688 TL ceza kesilmektedir. 10 ile 49 kişi arasında bir çalışan olması durumunda ceza tutarı değişmemektedir. Ancak işletmenin 50 ve üzerinde çalışanı olduğunda alınan tutar 7.032 TL’ye çıkmaktadır.
Tehlikeli sınıfta olup 10’dan az çalışanı olan bir iş yerinde yaşanan kazaların zamanında bildirilmemesi durumunda 5.860 TL idari para cezası kesilmektedir. 10 ile 49 arası çalışanları olması durumunda 7.032 TL, 50 ve üzeri çalışanları olması durumunda ise 9.376 TL ceza kesilmektedir.
Çok tehlikeli olan işyerlerinde gerçekleşen iş kazaları için belirlenen geç bildirim cezaları; 10’dan az çalışanı olan işletmelerde 7.032 TL, 10 ile 49 arası çalışanı olanlarda 9.376 TL tutarında ceza kesilmektedir.